Položaj

Opština Sokolac nalazi se na širem platou Glasinca,u podnožju Romanije,u istočnom dijelu Republike Srpske.Graniči sa opštinama Rogatica,Han Pijesak,Pale i Istočni Stari Grad,a sjevernim dijelom sa opštinom Olovo u Federaciji BiH.

Sa površinom od 689 kvadratnih kilometara ubraja se u veće opštine u Republici Srpskoj.

"Srce" ovog prostora-Glasinac jedno je od najpoznatijih praistorijskih nalazišta na području bivše Jugoslavije i Evrope.Kako u svojim istraživanjima bilježi Milenko Filipović,dvadeset hiljada gromila na srazmjerno maloj površini su rijetka pojava u svijetu.Glasinac je čuven i po mnoštvu stećaka.Procjenjuje se da ih ima više od deset hiljada,od kojih mnogi imaju i svoje kamene biljege.I prirodno je,piše Filipović,što je ovaj kraj privukao na sebe pažnju naučnika.Arheološkim istraživanjima koja su vršena u drugoj polovini 19.vijeka,utvrđeno je da je na Glasincu vijekovima živio narod sa,za svoje vrijeme naprednom kulturom.

Opština i grad Sokolac poznati su po planini Romaniji,koja se prostire jugozapadno od Sokoca.Sjedište opštine Sokolac naslanja se na Glasinačko polje,dužine sedam kilometara i površine 22 kilometra kvadratna i sa nadmorskom visinom od 870 metara.Ovaj ravni plato sastoji se od prostranih livada i pašnjaka,karakterističnih za istočni dio Bosne,čiji je dio mahom od tvrdih nepropustljivih stijena.

Glasinačka visoravan okružena je četinarskim šumama i planinskim vrhovima Romanije,Gradine,Rabra,Crnog vrha,Kopita i Kratelja.Uz Glasinačko polje vezano je Luburić polje,lokalitet udaljen nešto više od tri kilometra istočno od Sokoca,ispod planine Kopito.

Opština Sokolac ima i planinu Devetak,koja nadvisuje brojna sela mjesne zajednice Sokolovići,istočno i jugoistočno od centra opštine.

Sokolac je četrdesetak kilometara udaljen od Sarajeva.Kroz njega prolazi magistralni putni pravac Sarajevo-Beograd.Od raskršća u Podromaniji,magistralni put vodi prema Rogatici,Višegradu,Užicu...

Ovo područje je izuzetno zanimljivo za ljubitelje prirodnih ljepota.Malo je predjela na evropskom kontinentu u kojima je očuvana netaknuta priroda u svom punom sjaju kao u ovim krajevima.

Lijepa i pitoma brda i planine,visoke ravnice,bistre planinske rijeke i potoci,pružaju planinaru,lovcu,ribolovcu,prolazniku,posjetiocu-turisti ne samo prekrasne vidike i panoramu na veliki broj ostalih planinskih masiva,nego su same po sebi vanredno atraktivne,što,posebno u ljetnjem periodu privlači ljude koji žive u grotlu velikih gradova.

Ono što ovaj visoki prostor izdvaja je kristalno čista priroda,svjež vazduh i široko srce njegovih stanovnika,koji putnika namjernika i slučajnog prolaznika primaju kao najrođenijeg.

RELJEF

U prirodno-geografskom smislu,ovaj prostor pripada Starovlaškoj visoravni,planinskoj regiji,koja se prostire od sarajevske kotline na zapadu,do Kosova i doline Ibra na istoku.

Konfiguracija terena u sjevernom dijelu karakterišu brežuljkasti predjeli,a poslije sve veći i prostraniji planinski masivi,u kojima se porastom nadmorske visine učešće površina šuma povećava,a poljoprivredne površine smanjuju.

Na njih se naslanjaju visoke planinske gromade sa pretežno šumskim sastojinama i pašnjacima,te visokim grebenima Romanije,Maluši,Mednika,Bijele stijene,Kuštravice,Devetaka i Kopita.Idući prema jugu nadmorska visina pada,a kraški oblici postaju sve izraženiji.U njima su prostrani predjeli obrasli obnovljenim šikarama između kojih su prostrana kraška polja:Poljak polje,Glasinačko polje i Luburić polje.

KLIMA

Na romanijskom platou vlada takozvana predplaninska i planinska klima.Na klimu,u pojedinim predjelima,presudno utiču konfiguracija terena i nadmorska visina.Zbog toga,na južnim predjelima bilježi se uticaj kontinentalne,a na sjeveru izrazito planinske klime.

Na osnovu meteoroloških posmatranja,najniže temperature su u januaru.LJetni temperaturni maksimum je u julu.Svoje čari imaju romanijska proljeća i jeseni.

RIJEKE

Sokolac ne spada u red bogatih područja vodom,ako se izuzme dio opštine gdje se nalazi najveći broj izvorišta i riječnih tokova.Ukupna dužina riječnih tokova iznosi 87 kilometara,a pripadaju crnomorskom slivu.

Rijeka Bioštica,sa pritokama Kruševicom,Dobračom i Razmjenom i Kaljina sa pritokama Čerešnicom,Girskim potokom,Sirovinskim potokom i Blatnicom,ulivaju se u Krivaju,na području opštine Olovo.Vrelo Bereg nalazi se u selu Bereg u istočnom dijelu opštine i uliva se u Rakitnicu,koja,takođe izvire na području opštine Sokolac.Tokom godine aktivne su i dvije ponornice:Leava(8 km) koja izvire u selu Mičivode,a ponire u Luburić polju,i Rešetnica(9 km),koja nastaje od nekoliko izvora oko Sokoca,ponire u Glasinačkom polju.

Osim izvorišta pomenutih rijeka i riječica,na području opštine aktivan je i određen broj manjih izvora:Sokolac,Humke i Mijatovića vrelo kod Sokoca,Geruša u Žljebovima,Banduša u Bandinom Odžaku i veći broj izvora na području Knežine,Kaljine i Sokolovića.Voda sa svih izvorišta je hladna,čista i upotrebljiva za piće.Nedaleko od vrela Bioštice u Knežini nalaze se i dva termalna izvora "Toplik" i "Ilidža",sa stalnom godišnjom temperaturom od 20 stepeni Celzijusa.

Nekada je na ovim rijekama i riječicama,za potrebe ovdašnjeg stanovništva,aktivno radilo preko 50 mlinova,da bi sada njih pet-šest podsjećalo na vremena kada je život na rijekama i oko njih bio mnogo sadržajniji.